سلامتی گربه‌ها یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های صاحبان این حیوانات خانگی است. یکی از راه‌های موثر برای جلوگیری از بیماری‌های عفونی و حفظ سلامت گربه، واکسیناسیون است. واکسن گربه می‌تواند جان حیوانات خانگی شما را نجات دهد و از بروز بیماری‌های خطرناک و گاهی کشنده جلوگیری کند. در این مقاله، به بررسی ضرورت‌های واکسیناسیون گربه‌ها، انواع واکسن‌های مورد نیاز، زمان مناسب برای شروع واکسیناسیون و مراقبت‌های بعد از تزریق واکسن پرداخته شده است.
عوارض نزدن واکسن گربه
عدم تزریق واکسن گربه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جدی و گاهی کشنده را افزایش دهد. برخی بیماری‌ها مانند ویروس هرپس گربه (FHV-1)، کلسی ویروس (FCV) و پنلوکوپنی گربه (FPV) می‌توانند بدون واکسن گربه‌ها را به سرعت مبتلا کرده و در بسیاری از موارد درمان آن‌ها بسیار دشوار خواهد بود. این بیماری‌ها، که جزو بیماری‌های واگیردار و عفونی هستند، می‌توانند باعث مرگ گربه شوند.
علاوه بر این، برخی بیماری‌های دیگر مانند لوسمی گربه (FeLV) نیز می‌توانند به علت ضعف سیستم ایمنی گربه‌ها، مشکلات جدی ایجاد کنند. عواقب عدم واکسیناسیون ممکن است تا حدی جدی باشد که نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت و پرهزینه پیدا کند و حتی در بعضی موارد، گربه شما ممکن است جان خود را از دست بدهد. بنابراین، واکسیناسیون گربه نه تنها به بهبود کیفیت زندگی او کمک می‌کند، بلکه می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها جلوگیری کند.
از چه سنی برنامه واکسیناسیون گربه‌ها را باید شروع کرد؟
یکی از سوالات رایج صاحبان گربه‌ها این است که واکسیناسیون گربه‌ها از چه سنی باید آغاز شود؟ در واقع، بهترین زمان برای شروع واکسیناسیون گربه‌ها زمانی است که آن‌ها در مرحله رشد و تکامل هستند. این واکسن‌ها به سیستم ایمنی آن‌ها کمک می‌کنند تا به‌طور مؤثری در برابر بیماری‌ها محافظت شوند.
در سنین نوزادی (6 تا 8 هفته) اولین واکسن گربه باید تجویز شود. این واکسن‌ها شامل واکسن‌های FVRCP و FeLV هستند. این واکسن‌ها به گربه کمک می‌کنند تا در برابر بیماری‌های جدی مانند ویروس هرپس گربه، کلسی ویروس و لوسمی گربه ایمن شود. بعد از این مرحله، گربه‌ها به واکسن‌های تقویتی نیاز دارند تا سیستم ایمنی آن‌ها همچنان تقویت شود و در برابر بیماری‌ها مقاوم بمانند.
به طور کلی، اولین دوره واکسیناسیون گربه‌ها باید به‌طور مرتب تا سن 16 هفته ادامه پیدا کند. این دوره شامل تزریق واکسن‌های مختلف و تقویت‌کننده‌ها است. پس از گذراندن این دوره اولیه، گربه‌ها به‌طور سالانه یا هر سه سال یک‌بار باید واکسن گربه تقویتی خود را دریافت کنند.
مطلب پیشنهادی: اختلالات عصبی در گربه چیست؟
انواع واکسن گربه
واکسن‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: واکسن‌های اصلی و واکسن‌های غیر اصلی (سبک زندگی).
1. واکسن‌های اصلی (واکسنی که برای همه گربه‌ها توصیه می‌شود)
واکسن‌های اصلی واکسن‌هایی هستند که تقریباً برای تمام گربه‌ها، صرف نظر از سن، محل زندگی یا سبک زندگی‌شان، ضروری و توصیه می‌شوند. این واکسن‌ها معمولاً شامل موارد زیر هستند:
واکسن FVRCP: این واکسن سه‌گانه از گربه‌ها در برابر سه بیماری شایع و خطرناک محافظت می‌کند: ویروس هرپس گربه (FHV-1)، کلسی ویروس گربه (FCV) و پنلوکوپنی گربه (FPV). این بیماری‌ها می‌توانند مشکلات جدی تنفسی، گوارشی و حتی مرگ را برای گربه‌ها به همراه داشته باشند.
واکسن هاری: این واکسن برای گربه‌هایی که ممکن است با حیوانات آلوده به ویروس هاری در تماس باشند ضروری است. هاری یک بیماری کشنده است که می‌تواند از حیوانات به انسان منتقل شود.
2. واکسن‌های غیر اصلی (سبک زندگی)
واکسن‌های غیر اصلی برای گربه‌هایی توصیه می‌شود که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های خاص هستند. این واکسن‌ها معمولاً بر اساس شرایط خاص هر گربه تجویز می‌شوند. برخی از این واکسن‌ها شامل:
واکسن FeLV (لوسمی گربه): این واکسن به ویژه برای گربه‌هایی که در محیط‌های شلوغ یا در تماس با گربه‌های دیگر هستند ضروری است. لوسمی گربه می‌تواند موجب ضعف سیستم ایمنی گربه و ابتلا به بیماری‌های دیگر شود.
واکسن Chlamydia: این واکسن برای گربه‌هایی که در معرض ابتلا به این بیماری هستند، توصیه می‌شود.
مطلب پیشنهادی: فهم نشانه های سلامت گربه از 5 راه
برنامه واکسیناسیون گربه‌ها
برنامه واکسیناسیون گربه‌ها بستگی به سن، وضعیت سلامتی، محیط زندگی و دیگر عواملی که ممکن است در معرض بیماری‌ها قرار دهند، دارد. در زیر یک برنامه کلی برای واکسیناسیون گربه‌ها آمده است:
بچه گربه‌ها (تا 1 سال)
6-8 هفته: اولین دوز واکسن‌های FVRCP و FeLV
10-12 هفته: دوز دوم واکسن‌های FVRCP و FeLV
14-16 هفته: دوز سوم واکسن FVRCP و واکسن هاری
1 سال پس از سری اولیه: تقویت‌کننده واکسن‌های FVRCP و هاری
گربه‌های بالغ (بالای 1 سال)
هر سال: تقویت‌کننده واکسن FeLV (اگر توصیه شده باشد)
هر 1-3 سال: تقویت‌کننده واکسن‌های FVRCP (برای گربه‌های داخل خانه هر 3 سال یک‌بار، برای گربه‌های داخل و خارج از خانه یا گربه‌های مسن و جوان هر سال)
هاری: واکسن هاری به‌طور سالانه یا هر سه سال یک‌بار، بسته به قوانین محلی
مراقبت‌های بعد از واکسیناسیون گربه
پس از تزریق واکسن، گربه‌ها ممکن است دچار برخی عوارض موقت شوند. این عوارض معمولاً جزئی و موقتی هستند و شامل علائمی مانند بی‌حالی، کاهش اشتها، درد یا تورم در محل تزریق و تب خفیف می‌شود. در بیشتر موارد، این علائم پس از چند ساعت یا حداکثر یک روز بهبود می‌یابند.
در صورتی که علائم شدیدی مانند استفراغ، اسهال یا تورم قابل توجه در محل تزریق مشاهده کردید، باید فوراً با دامپزشک تماس بگیرید. همچنین در صورتی که گربه شما دچار واکنش‌های شدیدتری مانند مشکل تنفسی یا تورم در سراسر بدن شد، باید به بیمارستان دامپزشکی مراجعه کنید.
جمع‌بندی
واکسن گربه یک ابزار حیاتی برای حفاظت از سلامت گربه‌ها و جلوگیری از بروز بیماری‌های خطرناک است. واکسیناسیون نه تنها برای گربه‌ها بلکه برای انسان‌ها نیز اهمیت دارد زیرا برخی از بیماری‌ها مانند هاری می‌توانند از گربه به انسان منتقل شوند. با توجه به اهمیت واکسیناسیون در پیشگیری از بیماری‌ها، توصیه می‌شود که برنامه واکسیناسیون گربه خود را طبق نظر دامپزشک تنظیم کرده و از تزریق واکسن‌های مناسب در زمان‌های مشخص اطمینان حاصل کنید.
برای اطمینان از محافظت کامل گربه‌تان، حتماً از واکسن‌های اصلی (FVRCP و هاری) استفاده کنید و واکسن‌های غیر اصلی مانند FeLV را بسته به شرایط زندگی گربه خود در نظر بگیرید. در نهایت، با پیروی از دستورالعمل‌های دامپزشک و برنامه واکسیناسیون منظم، گربه شما می‌تواند زندگی سالم و طولانی‌تری داشته باشد.
دکتر مهدی کمال زاده، متولد سال ۱۳۷۵ و دارای مدرک دکتری حرفه ای دامپزشکی، فارق التحصیل از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران. تجربیات و علم بدست آمده وی در بیمارستان های دام کوچک و جراحی های دام بزرگ در کنار حضور سایر اعضای حرفه ای تیم، راهگشای ما برای یافتن ضعف ها و ارائه خدمات بهتر به صاحبین پت ها باشد.
