در یک نظرسنجی اخیر توسط Rover، بیش از دو سوم (67٪) از والدین حیوان خانگی گفتند که آرزو دارند بیشتر در مورد راه های اطمینان از ایمنی تعامل بین سگ خودشان و کودکان بدانند.
والدین حیوان خانگی که فرزندی در خانه دارند نیز در مورد بهترین روش برای اجازه دادن به فرزندانشان برای ملاقات با سگ غریبه در یک پارک، در حال پیاده روی یا در خانه یکی از دوستان، ابهام دارند. تقریباً نیمی از والدین (47٪) میخواهند بیشتر در مورد چگونگی آموزش فرزندشان برای نزدیک شدن به سگ، بدانند و نیمی دیگر (48٪) از والدین گفتند که هنگامی که فرزندشان با یک سگ جدید تعامل دارد، عصبانی میشوند، حتی اگر قبلاً هیچ اتفاق بدی نیفتاده باشد.
داده ها توضیح می دهد که چرا این موضوع مهم است. طبق گفته انجمن دامپزشکی آمریکا (AVMA)، “بیش از 4.5 میلیون نفر در سال در ایالات متحده توسط سگ ها گاز گرفته می شوند” و کودکان “اکثر قربانیان گزیدگی توسط سگ هستند [و] بسیار احتمال بیشتری برای آنها وجود دارد که به شدت آسیب ببینند”.
هر حیوان خانگی متفاوت است و قبل از تعامل و نزدیک شدن به آن، چند قانون اساسی وجود دارد که همیشه باید در نظر گرفته شود. برای ارائه یک منبع قطعی در این زمینه، ما از متخصصان حیوان خانگی یعنی گروه دوست داران سگ، صحبت کردیم که در نظر گرفتن مسائل مهم برای خانواده ها و همچنین توصیه ها و استراتژی هایی برای تعامل راحت بین حیوانات خانگی و کودکان ارائه دادند، مانند:
چگونه به فرزند خود آموزش دهید که به شیوه مناسبی با حیوانات خانگی برخورد کند و زبان بدن سگ را بشناسد.
چرا اهمیت دارد که درهمه تعاملات بین کودکان و حیوانات خانگی نظارت داشته باشید و چگونه این کار را انجام دهید.
چگونه مرزها را تعیین کنید و به فرزندتان آموزش دهید که حیوان خانگی شما یک فرد است.
چرا و چگونه باید “قوانین حیوان خانگی خانوادگی” را تعیین کنید.
آنچه باید قبل از پذیرفتن حیوان خانگی بدانید و چه کارهایی را باید انجام دهید.
استفاده از اصل «توقف،پرسش،انتظار،بو کشیدن»برای بررسی اولیه
بعد از صحبت با متخصصان، روشی آسان برای فاسیلیته کردن تعاملات ایمن بین حیوانات خانگی و کودکان توسعه دادیم: “PAWS”:
به کودک آموزش دهید که قبل از نزدیک شدن به سگ یا گربه متوقف شود.
از کودک (یا نگهبان کودک) بخواهید که برای لمس حیوان، اجازه بگیرد.
از کودک بخواهید که منتظر اجازه از نگهبان حیوان بماند. اگر اجازه داده شد،
از کودک بخواهید که با دستی نرم، به حیوان یک بوسه بدهد تا بتواند تعیین کند که آیا مایل به تعامل است یا خیر.
برای بیشتر بدانید که چگونه میتوانید تعاملات ایمن و سالم بین تمام اعضای خانواده – همانند انسان و غیرانسان – را تضمین کنید، به مطالب بعدی بروید!
به فرزندتان کمک کنید آداب و زبان بدن سگ را بیاموزد
سگ ها دارای یک مجموعه کاملاً متفاوت از قوانین رفتار دوستانه هستند. بهترین کاری که می توانید انجام دهید، آموزش دادن به کودکانتان در مورد چگونگی ملاقات با سگ است. در ادامه چند نکته مفید برای آموزش به کودکانتان آورده شده است:
همیشه از صاحب سگ بپرسید که آیا می توانید حیوان خانگی او را لمس کنید، به خصوص اگر برای اولین بار با سگ ملاقات می کنید. این اصل را به خاطر داشته باشید: متوقف شوید، بپرسید، منتظر بمانید، ببویید.
هنگامی که سگ در حال غذا خوردن یا بازی با اسباب بازی است، به آنها فضای کافی بدهید. به آنها یادآوری کنید که اگر برادر یا خواهرشان برای گرفتن تنقلات یا اسباب بازیشان به سراغ آنها بیاید خیلو خوششان نمیآید.
به سگ ها اجازه بدهید بخوابند زیرا کمتر احتمال دارد که وحشت زده شوند.
به سگ ها به آرامی نزدیک شوید.
هرگز نباید فریاد بزنید، بدوید، حیوان خانگی را بلند کنید یا دم یا گوش حیوان را بکشید. هیچ گونه کشیدن، فشار دادن، لمس، تکیه دادن یا نشستن روی حیوان خانگی مجاز نیست.
همیشه با “آداب لمس” (در جهت رشد موهای سگ) با حیوان خانگی برخورد کنید.
یادگیری نشانه های هشدار در سگ ها علامتی برای استرس، ترس و اضطراب
اگر سگ هر یک از رفتارهای زیر را نشان دهد، به شما می گوید که احساس ناراحتی می کند. به نیازهای آنها حساس باشید و اگر یک سگ در هر یک از این راهها واکنش نشان دهد، خودتان و فرزندانتان را به آرامی جابجا کنید:
- چشم سفید رنگ شده سگ (Whale eye)
- جمع شدن، خم شدن یا گرد شدن پشت سگ
- اجتناب از موقعیت یا تلاش برای حذف خود از موقعیت
- خراشیدن زیر مبل یا پنهان شدن پشت یک بزرگسال
- خرخر کردن، سر خم کردن، حمله یا نشان دادن دندان ها
- لیسیدن لب و شل کردن دهان
- نگه داشتن گوش ها و چسباندن آنها به سر
- دم بالا یا بین پاهایشان (Flagged tails) یا موهای بالا یا برافراشته شده
- آموزش دادن به کودکانتان چگونگی تشخیص و رعایت زبان بدن سگ به شما در ایجاد رابطه مثبت و طولانی مدت با سگ کمک می کند.
اهمیت نظارت
حیوانات خانگی اسباب بازی نیستند و نظارت بر آنها برای کودکان مهم است. همانطور که تدسچی گفته است: “حیوانات خانگی به عنوان افرادی هستند که روزهای خوب و بد و چیزهایی که آنها را ترسانده، به یاد دارند.”
بسیاری از ما باور داریم که سگ های نژادهایی مانند لابرادور یا گلدن ریتریور، “سگ های خانوادگی بسیار خوبی هستند”، اما به گفته تدسچی، “وقتی که ما حیوانات خانگی خود را به این شکل تعریف می کنیم، از دید آنها به عنوان افرادی جداگانه میبینیم.” او می گوید که با این حال، “لابرادور ریتریورها شاید پرخاشگرترین سگ هایی باشند که در حوادث گزارش شده، دست به حمله به انسان زده اند.”
این نشان می دهد که ایده ما از حیوان خانگی و واقعیت آن، ممکن است به شدت متفاوت باشد. بسیاری از مردم می گویند “من با این نوع سگ بزرگ شده ام” و براساس آنچه که فکر می کنند در مورد نژاد میدانند، به صورت عمومی در مورد شخصیت سگ خود تعمیم می دهند، برای مثال بیشتر سگ ها از بغل کردن و تکیه دادن به آنها لذت نمی برند. Nicole Ellis، مربی حرفه ای گواهینامه دار سگ و عضو پنل مردم سگ، تأکید می کند که “این ممکن است جالب باشد، اما حیوانات از این لذت نمی برند.”
در صورتی که نظارت شما برای تأمین نیازها و علاقه مندی های حیوان خانگی خود، به خصوص در برابر کودکان کوچک و نوجوانان، حتی با نژادهای خانوادگی یا حیوانات با اجتماعی سازی، وجود نداشته باشد، مرزها به سرعت طی شده و مشکلاتی پیش خواهد آمد. لذا نظارت بر تعاملات بین حیوانات خانگی و کودکان بسیار مهم است.
مطلب پیشنهادی: نکات نگهداری سگ در خانه چیست؟
نظارت بر تعاملات در مکان های عمومی
به طور طبیعی، کودکان به حیوانات جذب می شوند، بنابراین در حالی که با سگ خود در پارک قدم می زنید یا با فرزندتان در منطقه ای که سگ ها حضور دارند، صدای حیوان خانگی خود باشید و به کودکان آموزش دهید که برای سگ های دیگر نیز احترام قائل شوند.
اگر کودکی میخواهد به سگ شما نزدیک شود، به کودک بگویید که سگ شما فضای شخصی خود را نیاز دارد و به توجه نیاز ندارد، یا به کودک بگویید که چگونه میتواند با سگ شما ارتباط برقرار کند. میتوانید بگویید “بیایید ببینیم اوعلاقهمند است یا نه” و به سگ خود اجازه دهید مقام تسلط را بر عهده بگیرد. اگر سگ شما به طور کلی قابل نزدیک شدن است، به کودک دستورالعملی مفید ارائه دهید مانند “او از لمس های نرم و ملایم بر روی سرش خوشش می آید” یا “او از خراش های آرام روی شکمش خوشش میآید”.
اگر فرزندتان میخواهد به سگ غریبه نزدیک شود و شما اجازه داده اید، از کودک بپرسید که آیا فکر میکند سگ مایل به سلام کردن است یا نه. سگ ممکن است با سگ های دیگر بازی کرده باشد یا در حال غذا خوردن یا بو کردن چیزی باشد. این نشانگر این است که سگ باید تنها باشد. اگر سگ مشتاق به نزدیک شدن به کودک به نظر میرسد، همراه کودک باشید و از سرپرست سگ اجازه بگیرید. در نظر داشته باشید که برخی از اولیا ممکن است به تعامل با کودکان روی بیاورند. اگر مجازیت دارند، از آنها بپرسید که سگ چگونه و کجا دوست دارد لمس شود و همیشه لطفا به کودکان بگویید که لطفاً با مهربانی و آرامش سگ را لمس کنند.
ایجاد ایمنی در خانه
دکتر ربکا گرینستاین، کارشناس دامپزشکی و عضو تیم «سگ مردم»، میگوید: «فرض میشود که همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت، اما والدین حیوان خانگی باید نقش فعالی در ایجاد ایمنی کودکان در محیط پیرامون حیوانات خودشان و بالعکس داشته باشند». در نهایت، مسئولیت والدین حیوان خانگی برای اطمینان از آن است که همه با یکدیگر روابط سالمی داشته باشند.
با کودکان خود در مورد همدردی و رفتارهایی که در حیوانات خانگی مشاهده میشوند، صحبت کنید. از کودک خود بخواهید که از دیدگاه حیوان به چیزهایی که ممکن است او را ناراحت کند، فکر کند. «وقتی به کودک نشان میدهید که حیوانات از احترام سود میبرند، این برای کودکان جوان بسیار تقویت کننده است و روابط سالم را نشان میدهد»، تدسکی گفت. به کودکان خود یادآوری کنید که حیوانات خانگی، مانند کودکان، نیاز به استراحت و فضای شخصی خود دارند.
از طریق بازی تحت نظارت و پیاده روی خانوادگی به کودکان بزرگتر خود کمک کنی با سگتان پیوند برقرار کنند. الیس گفت: اسباب بازی های تعاملی مانند iFetch میتواند به ایجاد مرزهای ایمن کمک کند. «کودک میتواند توپ را داخل دستگاه بگذارد و سگ میتواند توپ را تعقیب کند و با هم بازی کنند و این بازی ایمن را با هم ایجاد کند.»
«قوانین حیوان خانگی» خانواده را تعیین کنید. این کمک میکند که مرزها و رفتارهای قابل قبول در اطراف حیوانات خانگی تقویت شوند. به سیاستهایی مانند موارد زیر فکر کنید:
همیشه قبل از لمس حیوانات خانگی غریبه، از یک بزرگسال پرس و جو کنید.
دستها را به آرامی و با حرکت کند به سمت حیوانات خانگی ببرید.
تنها با یک انگشت سگ را لمس کنید (این باعث میشود تعاملات با دستان کوچک با مهارتهای حرکتی در حال پیشرفت به طور آرام باشد).
هرگز در حال بازی با غذا، اسباب بازی های چوبی یا روی تخت خواب حیوانات خانگی بازی نکنید.
هرگز حیوان خانگی را به انجام هر کاری که نمیخواهد، وادار نکنید. اگر حیوان خانگی میخواهد برود، اجازه دهید برود.
هرگز سگ یا گربه را تعقیب نکنید.
زمان بازی و استراحت حیوان خانگی را تعیین کنید. «میتوانید به کودکان کمک کنید که با قرار دادن یک بند قرمز بر روی سگ، به آنها یادآوری کنید که این سگ نباید بازی کند».
نکات مهم در معرفی حیوان خانگی به کودک شما
اولین دیدار موفقیتآمیز، پایه ریزی أساس سفر خانواده شما با حیوان خانگی است. زمان کافی را برای این معرفیها در نظر بگیرید و با تحت نظر قرار دادن همه تعاملات، مرزهای لازم را تعیین کنید.
در نظر داشته باشید کلاسهای اصول پایه آموزشی یا کلاسهای تربیت سگ، به نقل از دکتر گرینستاین، میتواند مفید باشد. «این کلاسها کنترل اندام، نشستن و دستورالعملهای پایه را با استفاده از ابزارهایی که برای تقویت ارتباط با سگ شما طراحی شدهاند، آموزش میدهد.»
اگر حیوان خانگی قبلاً عضو خانواده بوده و با یک نوزاد جدید ملاقات میکند، الیس توصیه میکند در «یک منطقه که سگ با آن آشناست و در حالی که نوزاد جدید در فاصلهای از او قرار دارد، میتواند استراحت کند. شما میتوانید رفتار آرام را پاداش دهید و به حیوان خانگی فرصت بدهید تا نوزاد را ببیند، صدایش را بشنود و او را بو کند.»
در مورد کودکان کوچک، تمام کارشناسان ما نظارت مداوم را توصیه میکنند. «یک سگ سریعاً ممکن است در شرایط بدون نظارت باشد.»
اگر قصد دارید یک سگ پرورشی بگیرید، به توله اجازه دهید به صورت طبیعی به سمت کودک شما بیاید و زمینه ساز برای ملاقاتهای موفقیت امیز را فراهم کند. این کمک میکند که کودک یاد بگیرد چگونه زبان بدن حیوانات را در هنگام تعاملات موفق بشناسد و أساس این تعاملات را برقرار کند.
هنگام معرفی هر حیوان خانگی جدید به خانه، نیاز حیوان خانگی به فضای فیزیکی دور از خانواده را در نظر بگیرید تا در صورت آشفتگی در آن احساس امنیت کنند. یک اتاق ایمن یا فضای اختصاصی دیگر را بیرون از دسترس کودکان برای حیوان خانگی ارائه دهید تا به محیط جدید خود آشنا شود. این میتواند اتاق خواب والدین، اتاق حیوانخانگی یا قفس باشد.
چه نکاتی را قبل از پذیرفتن یک سگ در نظر بگیریم؟
برای جلوگیری از دشواریها و حوادث، باید پیش از پذیرش سگ، تحقیقات لازم را انجام دهید.
دکتر گرینستاین، توصیه میکند که “با صادقانه ارزیابی کردن نژادهای مختلف سگ و همچنین کودکان در خانه شما شروع کنید.” در مورد حیوان خانگی خو بپرسید:
سن
نژاد
وضعیت سلامتی
سابقه نجات
آیا به دلیل ترس، پرخاشگر یا مهاجم شناخته شدهاند؟
آیا دارای مشکلات پزشکی مانند التهاب مفاصل، کاهش بینایی یا درد کمر هستند؟
تدسکی نیز بیان میکند که “مسأله رشد کودک و حیوان خانگی بسیار مهم است.” بازی کودکان با سگی که نگران و ترسو است و کنترل اندام در حال رشد را ندارند، ایدهی خوبی نیست. همچنین، تولههایی که هنوز به خوبی یاد نگرفتهاند، ممکن است دست یا بازوی کودک نزدیک خود را گاز بخورند.
در مورد توانایی خانواده شما در ارائه مراقبتهای مورد نیاز یک حیوان خانگی، واقعبین باشید.
در رابطه با تعامل گربه و کودکان چه چیزهایی باید رعایت شود
همانطور که در مورد سگها بود، گربهها نیز به صورت فردی و با توجه به شخصیت و رفتار خود، متفاوتند. دکتر میکل دلگادو، متخصص گربه روور، میگوید: “هیچ نژاد یا نوع خاصی از گربه وجود ندارد که برای خانوادهها مناسب باشد.”
در هنگام معرفی یک گربه یا بچه گربه به خانواده ای که کودک دارند، همانند حیوانات خانگی دیگر، “با آرامش و برای شناخت بهتر گربه، اطلاعات پیشینیان گربه را کسب کنید”. سوالاتی مانند این موارد را بپرسید:”آیا قبلاً نگهداری شدهاند؟ آیا با صداهای بلند و حرکات ناگهانی راحت هستند؟ آیا از لمس کردن لذت میبرند؟ و آیا با استرس در محیط خود مقابله میکنند؟”
و همانطور که در مورد سگها هم بود، نمونهسازی اصول رفتار حیوانات خانگی و نظارت مداوم، امری بسیار مهم است. دلگادو سه نکته مهم را برای نظارت کودکان و گربهها معرفی میکند:
ابتدا، باید والدین به طور کلی در اطراف هر حیوان خانگی جدید، کودکان را نظارت کنند (یا تا زمانی که کودک کمی بزرگتر شود). کودکان میتوانند به گربه شیرینی بدهند یا با یک چوب به آرامی با آن بازی کنند تا ارتباطات مثبت برقرار شود.
نحوه لمس کردن گربه را نشان دهید. به عنوان مثال، همیشه با دست صاف، آرام و با لطافت به جای انگشتان لمس کنید.
برای گربهها باید فضاهای ایمن و نامحدود باشد. وقتی گربه در فضای ایمن خود قرار دارد، همه باید او را تنها بگذارند. گربهها اغلب از فضای عمودی برای پنهان شدن در مقابل کودکان کوچک استفاده میکنند، لذا چندین درخت گربه یا قفسه گربه در خانه با کودکان کوچک بسیار مهم است. همچنین برای غذاخوردن و استفاده از جعبهی مدفوع، فضای خصوصی گربه باید رعایت شود. گربهها با صداهای بلند و فعالیت بیش از حد، آشفته میشوند، بنابراین داشتن برخی از مکانهای پناهی در خانه مانند اتاق کار و اتاق خواب والدین، میتواند مفید باشد.
نتیجهگیری
مهم است که بدانید روابط ایمن و سالم بین حیوانات خانگی و کودکان به طور خودکار اتفاق نمیافتد. آموزش اصول رفتار با حیوانات خانگی و همدلی نسبت به دیگران، برقراری مرزها بین حیوانات خانگی و کودکان، نظارت بر تعاملات، تعیین قوانین خانواده درباره حیوانات خانگی، یادگیری اصول (توقف، پرسیدن، منتظر ماندن، بو کردن) و انجام تحقیقات پیش از پذیرش حیوان خانگی، میتواند به برقراری خاطرات شاد و ماندگار برای تمام اعضای خانواده، انسان و غیرانسان کمک کند.

دکتر مهدی کمال زاده، متولد سال ۱۳۷۵ و دارای مدرک دکتری حرفه ای دامپزشکی، فارق التحصیل از دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران. تجربیات و علم بدست آمده وی در بیمارستان های دام کوچک و جراحی های دام بزرگ در کنار حضور سایر اعضای حرفه ای تیم، راهگشای ما برای یافتن ضعف ها و ارائه خدمات بهتر به صاحبین پت ها باشد.